Too big to fail. Een vaak gehoorde term voor, na en tijdens de financiële crisis waarbij het met name betrekking had banken en het financiële systeem. Recent was de term weer in het nieuws toen de Tweede Kamer twee moties aannam met betrekking tot overnames in de Europese bankensector en over een ‘bovengrens’ aan de grootte van een bank. In het laatste geval betreft het een motie voor het onderzoeken van de vormgeving van mogelijke wetgeving.
Too big to fail is een kwalificatie voor organisaties, meestal banken of andere financiële instellingen, die zó groot zijn dat de overheid niet kan toestaan dat zo’n instelling “omvalt”, dus failliet gaat. De vraag van de dag is: binnen welke bedrijfstak(ken) is TBTF relevant? Met andere woorden: bij een faillissement in welke sector zou de overheid ingrijpen om een bedrijf draaiende te houden?
Het antwoord? Mijn first guess zou de (voormalig) staatsbedrijven zijn. Denk hierbij aan KPN, PostNL, de NS of nutsbedrijven. Gegeven deze lange lijst van recente faillissementen mag het duidelijk zijn dat kleding- en schoenenwinkels niet het antwoord op de vraag zijn. Ook mag ik verwachten dat een grote, qua straatbeeld, bepalende winkel zoals bijvoorbeeld de AH niet gered worden vanwege de hoge concurrentie in deze sector.
De concurrentie speelt in kapitaalintensieve sectoren minder vanwege het kleine aantal spelers, wat soms dan ook de verklaring is van de voormalige inmenging van de overheid. Daarnaast spelen transport, energie en communicatie een cruciale rol in de economie. Kijk maar naar de grote gevolgen van de stroomstoring van afgelopen vrijdag. Mensen kunnen hun werken niet uitvoeren, pintransacties vinden geen doorgang en treinen rijden niet. Dit laatste heeft ook weer tot gevolg dat mensen zich niet kunnen verplaatsen en dus ook hun werk niet kunnen doen. Voor het draaiende houden van de economie zal naar mijn verwachting de overheid ingrijpen bij deze bedrijven wanneer zij kopje onder dreigen te gaan.
Een opvallend ‘antwoord’ komt van Italiaanse bodem. Het nagenoeg failliete Parma kan het seizoen in de Serie A toch afmaken, bleek begin deze maand. Een meerderheid van de clubs uit de hoogste Italiaanse divisie stemden in met financiële steun van 5 miljoen euro. Het betreft hier geen ingrijpen van de overheid, maar van andere voetbalteams die natuurlijk veel baat hebben bij het in stand houden van hun ‘systeem’. De mogelijke imagoschade die de Serie A zou kunnen leiden, is met dit bedrag (verdeeld over de andere 19 clubs) natuurlijk eenvoudig af te kopen.
Efficiency is doing things right, effectiveness is doing the right things.
Peter Drucker |