Statistische misinterpretatie vreemdgaande mannen

door Mathijs Oosterhuis

Op de pagina over het onderwerp centrummaat wordt ook de modus besproken. Zo wordt de modus vaak onbewust gebruikt bij de meest-verkochte en meest-voorkomende lijstjes als zijnde de nummer 1 van die lijst.

Nu staat er op een aantal lifestyle websites een lijstje met de 10 meest voorkomende namen bij overspelige mannen. Zonder inhoudelijk op het onderzoek van datingsite gleeden.com in te gaan, valt hier met betrekking tot statistische validiteit voldoende over te zeggen.

Modus
Om iets te kunnen zeggen over de relatie tussen een naam en het wel of niet vreemd gaan van een persoon (beide variabelen van het nominale meetniveau) is er extra informatie nodig. Zo is het bijvoorbeeld zinvol om de namen af te zetten tegen hoe vaak de naam überhaupt voorkomt in Amerika (het land waar de gebruikers van de website vandaan komen). Hoe deze percentages zich dan verhouden tot elkaar zegt mogelijk meer, al zal je hier naar verwachting al snel te maken hebben met een derde variabele, zoals de sociale omgeving van bepaalde type namen.
De huidige conclusie is vergelijkbaar aan een opmerking dat de meeste gestolen auto ook de auto is die het minst inbraakveilig is (of zou het onder andere te maken hebben met het aantal auto’s van dit type die er rondrijden).

Extrapolatie
Gelukkig bespaart de schrijver van het artikel zich de fout van  een vorm van extrapolatie (extrapolatie is het uitbreiden van een reeks getallen met punten die buiten die reeks liggen). Mochten de conclusies van het onderzoek valide zijn dan geldt dit natuurlijk alleen voor het land waar het onderzoek heeft plaatsgevonden. Het overnemen van deze conclusies/verbanden op een populatie die niet overeenkomt met je steekproef (lees een ander land dan Amerika) is dan ook onjuist.